Ağ etkisi, daha fazla kullanıcının bir ürün ya da hizmete nasıl değer kattığını açıklayan ekonomik bir etkidir. Peki tam olarak Ağ Etkisi Nedir? Ağ Etkisi Türleri ! Negatif Ağ Etkisi ! Ağ Etkisi Örnekleri !
Ağ Etkisi Nedir ?
Ağ etkisi, daha fazla kullanıcının bir ürün ya da hizmete nasıl değer kattığını açıklayan ekonomik bir etkidir. Ağetkisi olduğunda, ağa katılan her bir yeni kullanıcı ürünün değerini artırır. Bu da dolaylı olarak daha fazla yeni kullanıcıyı ağa katılmaya teşvik ederek değerin daha da artmasını sağlar.
Ağ etkisinin en önemli örneklerinden biri telefondur. Teknolojinin ilk zamanlarında yalnızca birkaç kişinin evinde telefon vardır. Dahası, bu evlerin ağı kullanabilmesi için birbirlerine fiziksel olarak bağlanmış olması gereklidir.
Teknoloji olgunlaştıkça telefon alabilen kişilerin sayısı gitgide artmış, dolayısıyla tüm telefon ağının değeri de yükselmiştir. Kullanıcıların sayısı arttıkça, tüm ağın değeri ve sunduğu faydalar da artmıştır. Böylece daha fazla kişinin katılımıyla tüm ağın değerinin de yükseldiği pozitif bir döngü ortaya çıkmıştır. Artan kullanım, üstel bir büyüme yaratmıştır.
Ağ Etkisi Türleri !
İki tür ağ etkisi vardır , doğrudan ve dolaylı ağ etkisi.
Doğrudan ağ etkisi, telefon örneğinde bahsettiğimiz etkidir. Artan kullanım, diğer tüm kullanıcılar için de değeri artırır.
Ağ etkisi güçlü olan bir projede çok yüksek bir değer söz konusu olduğu için yetenekli birçok geliştirici (kendi koydukları değer de risk altında olduğundan) kodu denetlemeye yönelebilir. Bu katma değer, en başından projenin bünyesindeki değerin çok yüksek olmasından kaynaklanır. Bu etki birleşerek büyümeye başlar ve sonuçta rakiplerine kıyasla önemli seviyede ağ etkisine sahip baskın liderler ortaya çıkar.
Ağ Etkisi Örnekleri
Ağ etkisinin günümüzdeki örneklerine farklı birçok ürün kategorisinde rastlamak mümkündür. Bunların arasında öne çıkanlardan biri, kullanıcıların mevcut sosyal ağları tarafından kullanılan hizmetlere daha fazla katılma eğilimi gösterdiği sosyal medyadır. Bu da insanları aynı platformlara katılmaya teşvik eder ve sektör birkaç hizmetin tekeline girer.
Yeni şirketler yeni bir sosyal ağ platformu başlatmak isterse, kritik bir kitle edinmede zorluk yaşar. Neden? Çünkü piyasa liderleri, sahip oldukları ağetkisi sayesinde rekabet anlamında büyük bir avantaja sahiptir.
Ağ etkisinin bir diğer iyi örneği de araç paylaşımıdır. Uber ve Lyft’in yıllar içinde elde ettiği ağ etkisiyle rekabet etmek, daha küçük bir kullanıcı tabanına sahip daha yeni hizmetler için oldukça zordur.
Aynı şey çevrimiçi satışlarda Ebay ve Amazon, internet aramalarında Google, çevrimiçi ev kiralamada AirBNB, kurumsal işletim sistemlerinde Microsoft ve iPhone ile Apple için de geçerlidir. Peki, yalnızca iyi tasarlanmış iş modellerine sahip kar amacı güden şirketler mi ağ etkisine sahip olabilir? Hayır. Wikipedia, güçlü bir ağ etkisi edinmiş açık kaynaklı projelere iyi bir örnektir. Ağ Etkisi Nedir !
Önerilen Makaleler
- Proof of Burn ( Yakım İspatı ) Nedir, Nasıl Çalışır ?
- Tor Ağı ( The Onion Router ) Nedir?
- Proof of Authority (Otorite İspatı) Nedir ?
Ağ Etkisi ve Kripto Paralar !
Kripto para ve blockchain söz konusu olduğunda ağ etkisi dikkate alınması gereken çok önemli bir konudur.
Madenciler, ağ güvenliğini destekler ve operasyonlarını sürdürmek için yüksek likiditeye sahiptir. Fakat Bitcoin’e benzer kullanım alanları sunmayı hedefleyen başka bir ağın kurulduğunu varsayalım. Madenciler daha yüksek ödüller kazanabilir, fakat likidite aynı olmayacaktır. Riske girerek likiditenin gelecekte yükselebileceğini umut edebilir ya da işlerini sürdürebileceklerinden nispeten emin olarak bitcoin madenciliği yapmaya devam edebilirler. Ağ etkisi işte bu şekilde çalışır. Sunulan alternatif, teknik olarak daha üstün olsa ya da daha fazla ödül sunsa bile yeni hizmete geçmek her zaman mantıklı olmayabilir.
Bununla birlikte, bu durum yalnızca Bitcoin’in ağ etkisinin bir sonucu değildir. Adil lansmanı sayesinde Bitcoin, zaten kopyalaması son derece zor, benzersiz özelliklere sahiptir. Bu örneği, bir düşünce deneyi olarak değerlendirmeniz daha doğru olacaktır.
Merkeziyetsiz Finans (DeFi) dünyasında da dikkate alınması gereken önemli bir konudur. Bir ürün, hizmet ve hatta akıllı kontrat büyük bir avantaj elde ederse, diğer projelerin bu avantajı aşması zor olabilir. Fakat DeFi halen yolun çok başındadır. Birçok kişi, henüz hiçbir ürünün onu kesin kazanan haline getirecek kadar ağ etkisi elde edemediğini düşünmektedir.
Negatif Ağ Etkisi !
Ağ etkisine, kripto paralar da dahil olmak üzere ekonominin farklı birçok kesiminde rastlamak mümkündür. Ana fikir, yeni her bir kullanıcının katılımıyla birlikte ağın değerinin de artmasıdır.
Blockchain ve kripto para ağlarını tasarlayanlar, ağ etkisinin hangi mekanizmalar tarafından yaratıldığını inceleyerek büyük bir avantaj elde edebilir. Bu ağ etkisini tasarım sürecine dahil eden yeni coin ve token projeleri de daha hızlı bir şekilde büyüyebilir.