DeFi 2.0, DeFi 1.0’ın sorunlarını çözmek için geliştirilen projelerden oluşan bir akımdır. Peki tam olarak DeFi 2.0 Nedir , Neden Önemlidir ? DeFi 2.0 Kullanım Alanları ! DeFi 2.0 Önemi !
DeFi 2.0 Nedir?
DeFi 2.0, DeFi 1.0’ın sorunlarını çözmek için geliştirilen projelerden oluşan bir akımdır. DeFi, finansı büyük kitlelerin erişimine sunmayı amaçlar, fakat ölçeklenebilirlik, güvenlik, merkezilik, likidite ve bilgiye erişim konularında sıkıntılar yaşamıştır. DeFi 2.0 bu sorunların üstesinden gelmeyi ve daha kullanıcı dostu bir deneyim sunmayı amaçlar. Eğer başarılı olabilirse DeFi 2.0, kripto kullanıcılarını bu platformları kullanmaktan alıkoyan riskleri ve komplikasyonları azaltabilir.
Günümüzde faaliyet halinde olan çeşitli DeFi 2.0 kullanım alanlarını halihazırda görmemiz mümkündür. Bazı platformlar, LP tokenlerinizi kullanmanıza ve bu tokenlerle yield farming yapmanıza imkan tanır. Bu mekanizma, havuz ödüllerini kazanmaya devam ederken bir yandan da daha fazla değer elde edebilmenize olanak sunar.
Diğer kullanım alanları arasında ise ihlal edilen akıllı sözleşmelere ve geçici kayba (IL) karşı sigortalama yer alır. DeFi 2.0’da yükselişte olan bir trend ise DAO yönetişimi ve merkeziyetsizleşmedir. Fakat devletler ve düzenleyici kurumlar, en nihayetinde projelerin nasıl yönetileceğine etki edebilir. Sunulan hizmetlerde değişiklik yapılması gerekebileceğinden, yatırım yaparken bunu dikkate almanız önemlidir.
DeFi’nin Sınırlamaları Nelerdir?
DeFi 2.0‘ın kullanım alanlarından daha ayrıntılı bir şekilde bahsetmeden önce çözmeye çalıştığı sorunlara değinelim. Bu sorunların büyük bir kısmı blockchain teknolojisinin ve kripto paraların genel anlamda karşılaştığı sıkıntılardır:
- Ölçeklenebilirlik: Yüksek trafiğe ve gas ücretlerine sahip blockchainlerin üzerindeki DeFi protokollerinin sunduğu hizmetler genellikle yavaş ve pahalıdır. Basit görevlerin gerçekleşmesi uzun bir zaman alabilir ve süreç maliyet bakımından verimsiz hale gelir.
- Oracle’lar ve üçüncü parti bilgi: Dışarıdan bilgiye ihtiyaç duyan finansal ürünler daha kaliteli oracle’lara (üçüncü taraf veri kaynakları) ihtiyaç duyar.
- Merkezileşme: DeFi’de amaç daha fazla merkeziyetsizlik olmalıdır. Fakat birçok proje, halen DAO prensiplerini benimsememiştir.
- Güvenlik: Birçok kullanıcı, DeFi’nin risklerini yönetememekte ya da anlamamaktadır. Kullanıcılar, güvenli olduğundan tam olarak emin olmadıkları akıllı sözleşmelere milyonlarca dolar stake etmektedir. Güvenlik denetlemeleri yapılıyor olsa da güncellemeler yapıldıkça bu denetimlerin etkinliği azalabilir.
- Likidite: Piyasaların ve likidite havuzlarının farklı blockchainlere ve platformlara dağılmış olması likiditeyi bölmektedir. Likidite sağlamak, fonların ve toplam değerlerinin kilitlenmesine de neden olur. Likidite havuzlarında stake edilen tokenleri başka bir yerde kullanmak genellikle mümkün değildir, bu da sermaye verimsizliğine yol açar.
DeFi 2.0 Neden Önemlidir ?
Deneyimli kripto kullanıcıları ve kriptolarını uzun vadeli tutanlar için bile DeFi göz korkutucu ve anlaşılması zor olabilir. Fakat amacı giriş bariyerini düşürmek ve kripto sahipleri için yeni kazanç fırsatları yaratmaktır.
DeFi 2.0, riski artırmadan finansı demokratikleştirebileceği için önemlidir. Aynı zamanda DeFi 2.0, bir önceki bölümde bahsettiğimiz sorunları çözmeye çalışarak daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmaya da çalışır. Bunu başarabilir ve daha iyi teşvikler sunabilirse, sonuçta herkes kazançlı çıkabilir.
DeFi 2.0 Kullanım Alanları !
- Stake edilmiş fonların değerini açığa çıkarma : Daha önce bir likidite havuzunda bir token çiftini stake ettiyseniz, bunun karşılığında LP tokenlerden almışsınızdır. DeFi 1.0’da LP tokenlerini bir yield farm’da stake ederek getirinizi artırabilirsiniz. DeFi 2.0’dan önce değer elde etme açısından yapılabilecekler bununla sınırlıydı. Likidite sağlayan kasalarda milyonlarca dolar kilitlidir, fakat aslında sermaye verimliliğini daha da artırmak mümkündür. DeFi 2.0 Önemi ! DeFi 2.0 bunu bir adım daha ileriye taşır ve bu yield farm LP tokenlerini teminat olarak kullanır. Bu teminat, MakerDAO’dakine (DAI) benzer bir süreçle token çıkarmak için kullanılabilir. Mekanizmanın tam olarak ne olacağı projeye göre farklılık gösterebilir, fakat ana fikir LP tokenlerinizin getiri sağlamaya devam ederken bir yandan da kilitli kalmayarak yeni fırsatlar için kullanılabilmesidir.
- Akıllı sözleşme sigortası : Deneyimli bir geliştirici değilseniz akıllı sözleşmeleri detaylı bir şekilde incelemek oldukça zordur. Bu bilgi olmadan da bir projeyi ancak kısmen değerlendirebilirsiniz. Bu da DeFi projelerine yatırım yaparken büyük miktarda risk yaratır. DeFi 2.0 ile belirli akıllı sözleşmelerde DeFi sigortası almak mümkündür. DeFi 2.0 Kullanım Alanları ! Yield farming yaptığınızı ve LP tokenleri akıllı sözleşmesinde stake ettiğinizi hayal edin. Akıllı sözleşme ihlal edilirse, yatırdığınız tüm fonları kaybedebilirsiniz. Bir sigorta projesi, yield farm’a yatırdığınız fonlar için belirli bir ücret karşılığında size garanti sunabilir. Fakat bunun belirli bir akıllı sözleşme için olacağı unutulmamalıdır. Likidite havuzu sözleşmesi ihlal edilirse bir ödeme almanız genellikle mümkün olmayacaktır. Diğer yandan, yield farm sözleşmesi ihlal edilirse fakat sigortanız varsa büyük ihtimalle ödeme alabilirsiniz.
- Geçici kayıp sigortası : Bir likidite havuzuna yatırım yaparsanız ve likidite madenciliğine başlarsanız, kilitlediğiniz iki tokenin fiyat oranındaki herhangi bir değişiklik finansal kayba neden olabilir. Bu sürece geçici kayıp adı verilir, fakat yeni 2.0 protokolleri bu riski ortadan kaldıracak yeni yöntemler üzerine çalışmaktadır. DeFi 2.0 Önemi ! Örneğin, token çifti eklemenizi gerektirmeyen tek taraflı bir LP’ye bir token eklediğinizi varsayalım. Daha sonra protokol, çiftin diğer tarafı olarak kendi yerel tokenini ekler. Daha sonra, çiftte yapılan takas işlemleri için alınan ücretlerden hem size hem de protokole ödeme yapılır. Zamanla protokol, yatırdığınız fonları geçici kaybın etkilerine karşı korumak için kazandığı ücretlerden bir sigorta fonu oluşturur. Birikmiş ücretler kayıplara karşılamaya yetmezse protokol yeni tokenler çıkarabilir. Biriken token miktarı borçtan fazlaysa da bu tokenler daha sonrası için saklanabilir ya da arzı azaltmak için yakılabilir.
[table id=45 /]
[table id=46 /]
[…] işlem ücretlerini vaat ediyor ve yüksek kaliteli ürünleri ve hizmetleri aracılığıyla DeFi‘de yeniliğe bağlı kalacağına söz veriyor. Tavsiye sistemi, kullanıcıların […]